Białoruś – szczególne sąsiedztwo

wycieczki na bialorus
Category:

PROGRAM  7 – DNIOWEJ  WYCIECZKI:

DZIEŃ 1/18.07./: Wyjazd z PRZEMYŚLA godz.: 0.05. – Przejazd nocny przez: Jarosław – Przeworsk – Rzeszów/Mielec – Radom – WARSZAWA: godz.: 06.30. – Wyszków – Ostrów Maz. – Zambrów – Białystok – KUŻNICA: przejście graniczne z Białorusią.   – GRODNO: [1127 r. – pierwsza wzmianka; pierwsze cerkwie dat. na XII w.; starosta Dawid Grodzieński – Wiekie Księstwo Litewskie – od II poł. XIV w. – faktyczna druga stolica; od XV w. – prawa miejskie]: zwiedzanie: Stary i Nowy Zamek, kościół farny p.w. św. Franciszka Ksawerego, dom i pomnik Elizy Orzeszkowej, cerkiew p.w. św. św. Borysa i Gleba na Kałoży, ew. cmentarze: wojskowy i katolicki [kwatera żołnierzy poległych w woj. polsko-sowieckiej w 1919-1920 r. oraz grobowiec Elizy Orzeszkowej]. – Zakwaterowanie w hotelu, obiadokolacja, nocleg.

DZIEŃ 2/19.07./: Śniadanie. GRODNO. – SZLAK ELIZY ORZESZKOWEJ: Maniewicze: mogiła powstańców styczniowych nad Niemnem. –  BOHATYROWICZE: symboliczna mogiła Jana i Cecylii [to rzeźbiony w drewnie pomnik; na szczycie znajduje się figurka Jezusa dźwigającego krzyż]. – Łunna: kościół św. Anny [tu mieli się przychodzić modlić mieszkańcy Bohatyrowiczów]. – Skidel – MILKOWSZCZYZNA: miejsce urodzin Elizy Orzeszkowej [6.06.1841.]; dziś pozostałość po dworze Pawłowskich to stara lipowa aleja i pamiątkowy głaz. – ZALEŚNA: cmentarzyk Pawłowskich [pochowani są tu m.in.: ojciec Elizy – Benedykt Pawłowski i jego brat Jan oraz siostra Elizy – Klementyna]. – KAMIONKA: neogotycki kościół św. Antoniego Padewskiego [w pobliżu miejsce chrztu pisarki]. – Dalszy przejazd przez: SZCZUCZYN: zespół klasztorny pijarów z kościołem św. Teresy, zespół pałacowo-parkowy Druckich – Lubeckich z XIX w. – MUROWANKA: obronna cerkiew pw. NMP z XVI w. [jeden z najcenniejszych zabytków gotyckich na Białorusi]. – WASYLISZKI STARE: [miejsce urodzenia Czesława Wydrzyckiego/Czesława Niemena w 1939 r. (Wydrzyccy mieszkali tu do 1958 r.)]: drewniany dom rodzinny z tablicą pamiątkową, neogot. kościół św. św. Piotra i Pawła z XIX/XX w. – LIDA: Zakwaterowanie w hotelu, obiadokolacja, nocleg.

DZIEŃ 3/20.07./: Śniadanie. LIDA. [początki sięgają 1180 r.; od 1323 r. warownia Giedymina; od 1590 r. – prawa miejskie]: zwiedzanie; zamek Giedymina z XIV w., kościół Podwyższenia Krzyża z II poł XVIII w.; pomnik Franciszka Skaryny – ojciec białoruskiego piśmiennictwa, popijarski kościół św. Józefa – cerkiew św. Michała z przeł. XVIII/XIX w., pomnik Adama Mickiewicz. – Przejazd do: BOLCIENIKI: [od 1723 r. do II woj. świat. majątek Puttkamerów; po ślubie z hr. Wawrzyńcem P. w 1821 r. – miejsce zam. Maryli Wereszczakówny (1799-1863) do 1850 r.; Mickiewicz kilkakrotnie odwiedził Puttkamerów w Bolcienikach: zespół dworski; neogotycki dwór z l. 1890-96. zbud. na miejscu starego, stare budynki gospodarcze, park (aleja lipowa), staw – „Morze Maryli”, „Gaik”. – BIENIAKONIE: przy kościele – grób Maryli Wereszczakówny. – IWIE: kościół św. św. Piotra i Pawła z XV w. i klasztor Bernardynów z I poł. XVII w. (fund. Mikołaj Kiszka – woj. mścisławski), meczet tatarski z 1884 r. [fund. Elfrydy Zamoyskiej], mizar – cmentarz tatarski, synagoga z XIX w. oraz budynki zespołu synagogalnego. – HOLSZANY: [własność kniaziów litewskich książąt Algiemitowiczów Holszańskich; w XVI w. w rękach Sapiehów]: barokowy kościół i klasztor franciszkanów z 1618 r. (fund. Pawła Stefana Sapiehy – podkanclerzy litewski), ruiny zamku Sapiehów z przeł. XVI/XVII w., park,  drewniany (modernistyczny) dwór Jagmingów z przeł. XIX/XX w. (ostatnich właścicieli dóbr). – KREWO: ruiny zamku książąt litewskich z XIV w. [miejsce zawarcia słynnej unii krewskiej, polsko-litewskiej z 14 sierpnia 1385 r.]. – Przejazd do: MIŃSK: zakwaterowanie/w pobliżu w hotelu, obiadokolacja, nocleg.

DZIEŃ 4/21.07./: Śniadanie. MIŃSK: [socreal. 1,8 ml. miasto nad Świsłoczą; pierwsza wzmianka z 1067 r.; od 1326 r. w Wielkim Księstwie Litewskim; od 1499 r. prawa miejskie, od XVI w. stolica woj.; od 1793 r. w zaborze ros.; 25 marca 1918 r. Białoruska Republika Ludowa – namiastka niepodległej Białorusi; od 1920 r. w rękach bolszewików – stolica Białor. SRR; lata 30. i 1940-41 terror stalinowski – mord tysięcy osób straconych m.in. w Kuropatach pod Mińskiem; w l. 1941-1944 opanowane przez Niemców; od 3 lipca 1944 r. zdobyty przez Armię Czerwoną; w czasie II woj. świat. zniszczony w 80%]: zwiedzanie; centrum miasta – prospekt Niepodległości, tzw. Wrota Miasta, plac Niepodległości, centrum handlowe „Stolica”, tzw. Dom Rządowy (siedz. Parl. Biał.), GUM [Główny Dom Towarowy], plac Październikowy, pomnik Początek Dróg Białorusi, Pałac Republiki, Dom Kultury Profsojuzu – Pałac Prezydencki, mińska starówka: Górne Miasto, Troickie Przedmieście, Dolne Miasto, Rakowskie Przedmieście; plac Wolności/Główny Rynek/, zespół klasztorny jezuitów z XVIII w., Gościnny Dwór, zespoły klasztorne bernardynek i bernardynów, tzw. dwór Wańkowiczów z XVIII/XIX w., cerkiew śś. Piotra i Pawła z pocz. XVII w. – jeden z najstr. obiektów stolicy. Wolny czas.   – Przejazd do: MIR: [pierwsza wzmianka z 1395 r.; w XVI w. – siedziba księcia Jurija Ilinicza – starosty brzeskiego i marszałka Wielkiego Księstwa Litewskiego; od 1568 r. własność Radziwiłłów/”Sierotka”/; kilkakrotnie zmieniał właścicieli – ostatnimi byli Światopełek – Mirscy (od XIX w. do 1939 r.)]: zwiedzanie; gotycko-renesansowy zamek /z XVI w., przebud. w XVI/XVII w. w pałac – od 2000 r. na liście zabytków UNESCO/, rynek wraz ze starą zabudową, kościół św. Mikołaja /fund. Mikołaja Krzysztofa „Sierotki”/z przeł. XVI/XVII w., zespół budynków pożydowskich: siedziba kahału, dom modlitwy, synagogalny dwór z jesziwa, synagoga główna i synagoga ciepła.   – Przejazd do: NIEŚWIEŻ: [dawna, główna siedziba rodowa Radziwiłłów od końca XVI w.; od 1586 r. prawa miejskie]: zwiedzanie; ratusz, dom na rynku – dom rzemieślnika z XVIII w., pojezuicka fara – kościół p.w. Bożego Ciała z XVI w. [mauzoleum rodowe Radziwiłłów, fund. Mikołaja Krzysztofa „Sierotki”], zamek [XVI/XVIII w.; archiwum Radziwiłłów i Księgozbiór Nieświeski wpisany w 2009 r. na Listę „Pamięć Świata” UNESCO]. – Dalszy przejazd: KLECK: [miejsce zwyc. bitwy 05.08.1506 r. wojsk polsko-litewskich Michała Glińskiego z czambułami tatarskimi; miejsce stacjon. Korpusu Ochrony Pogranicza]: kościół pw. Zwiastowania NMP i klasztor dominikanów z 1683 r. [fund. ks. Stanisława Kazimierza Radziwiłła; w II poł. XIX w. zamieniony na cerkiew prawosławną], synagoga z XIX w. – LACHOWICZE: kościół katolicki fund. Jana Karola Chodkiewicza z 1602 r., [odnawiany  przez Sapiehów, po spaleniu odbudowany i przebud. pod koniec XVIII w. przez Michała Massalskiego hetmana wielkiego litewskiego; w XIX w. zamieniony na cerkiew prawosławną]. – BARANOWICZE: zakwaterowanie w hotelu, obiadokolacja, nocleg.

DZIEŃ 5/22.07./: Śniadanie. BARANOWICZE: [początki miasta to rok 1871; linia kolejowa z Wilna do Równego, od 1886 r. do Białegostoku; od 1919 r. prawa miejskie; dziś ważny węzeł kolejowy na zachodzie Białorusi]. – Przejazd do:  NOWOGRÓDEK: [datowany jest od 1044 r.; należał do Wielkiego Księstwa Litewskiego; w 1253 r.  koronacja Mendoga na jedynego w dziejach króla Litwy, – pełnił wówczas funkcję lit. stolicy, a później stolicy ks. nowogródzkiego, do rozbiorów stolica woj.; w XVI w. prawa magdeburskie; ośrodek wielowyznaniowy;]: zwiedzanie; ruiny zamku książąt litewskich na Górze Zamkowej – [pierwsze bud. obronne kniaziów ruskich w XI w.; zniszczone przez najazd tatarski – odbudowane w XIII w. przez ks. Erdziwiłła; w czasie ataku krzyżackiego w 1394 r.  zniszczony; na przeł. XIV/XV w. z inicjatywy wielkiego księcia Witolda odbudowany; w 1505 i 1506 r. bezskutecznie oblegany przez Tatarów; w 1706 r. zniszczony przez Szwedów; zachowały się ruiny dwóch wież: Szczytowej(Centralnej) i Kościelnej, wały ziemne i głęboka fosa, pomnik Adama Mickiewicza i kopiec Mickiewiczowski z l. 1924-31, kościół farny p.w. Przemienienia Pańskiego zb. w l. 1719-23 [w miejscu dawnego kościoła z k. XIV w. fund. wielkiego księcia Witolda; do nowej świątyni włączono dwie starsze kaplice dawnego kościoła – p.w. Bożego Ciała i p.w. Aniołów Stróżów; na zewnętrznej ścianie tablica infor. o zaślubinach króla Władysława Jagiełły z Sońką, ks. Zofią Holszańską w 1422 r.; w lutym 1799 r. w kościele został ochrzczony Adam Mickiewicz (1799-1855); zamknięty w od 1857 r.; po I woj. świat odbudowany i nieprzerwanie czynny do czasów obecnych], cerkiew prawosławna p.w. śś. Borysa i Gleba [fund. ks. Konstantego Ostrogskiego – zwycięscy spod Orszy; zbud. w l. 1517-19; przebud. w 1632 r.; w XVII w. zamieniona na unicką; przy niej wpierw klasztor żeński, a później męski bazylianów; od 1839 r. ponownie prawosławna], kościół katolicki p.w. św. Michała, podominikański, barokowy [fund. Krzysztofa Chodkiewicza – woj. wileńskiego w 1624 r. wpierw drewniany; obecny został zbud. przez dominikanów 1724 r.; w l. 1751-1831 dominikanie prowadzili przy klasztorze szkołę, do której w latach 1807-1815 uczęszczał Adam Mickiewicz oraz Jan Czeczot.; w kościele tablica z popiersiem Adama Mickiewicza.], dworek Mickiewiczów – Muzeum Adama Mickiewicza [zbud. w II poł. XIX w. na miejscu i na wzór spalonego XVIII-wiecznego dworku; własność sędziego Mikołaja M., ojca poety; tu Adam Mickiewicz spędził dzieciństwo i lata szkolne; często odwiedzał rodziców w okresie studiów]. – SZLAK ADAMA MICKIEWICZA. – SZCZORSE: [majątek Chreptowiczów – Joachim Litwor Chreptowicz kanclerz Wielkiego Księstwa Litewskiego, jeden z twórców Komisji Edukacji Narodowej; ze zbiorów bogatej biblioteki (15 tys. woluminów) korzystali tu m.in.: Śniadeccy, Joachim Lelewel, Jan Daniłowicz, Józef Jaroszewicz, Władysław Syrokomla i filomaci: Franciszek Malewski, Adam Mickiewicz, Tomasz Zan, Jeżowski, Jan Czeczot; tutaj powstały projekty dzieł Mickiewicza: „Grażyny” i „Konrada Wallenroda” oraz bajka „Pies i Wilk” i sonet „Do Niemna”]: zachowały się: budynek biblioteki, pałacowa oficyna, zabudowania gospodarcze, wędzarnia, Dąb Mickiewicza, aleja lipowa. – Korelicze – WALÓWKA: drewniana cerkiew prawosławna p.w. św. św. Piotra i Pawła z XVII w. [fund. Stefana Kurcza woj. brzeskiego; do powstania styczniowego była unicka]. – JEZIORO ŚWITEŹ: [polodowcowe;1,75 km kw. pow., 4,5 km obwodu; na wysokości 242 m n.p.m., na dziale wodnym między Niemnem a Szczarą; wypływa rzeczka Szwarotwa; głębokość 15 m; rosną tu rzadkie i reliktowe rośliny, jezioro otaczają stare drzewa (sosny, świerki i dęby); od 1970 r. rezerwat krajobr.; Mickiewicz był tutaj w 1821 r. wraz z braćmi Wereszczakami].- Horodyszcze – TUHANOWICZE: [od XIX w. dobra Wereszczaków; (Antoni Wereszczk – marszałek nowogródzki); miejsce urodzin i chrztu Maryli (01.01.1800 r.); był tu okazały dwór, obok tzw. Murowanka, (gościł tu Adam Mickiewicz (1818-1819,1820,1821); miejsce poznania i spotkań z Marylą Wereszczakówną]: zachował się tylko zaniedbany park [poch. z XVIII w. o pow. 8 ha., 42 gatunki drzew], lipowa altanka [miejsce spotkań Adama i Maryli; już nie 12, lecz 4-6 rozrośniętych ponad 200- letnich lip]. – ZAOSIE: [najprawdopod. miejsce, ur. 24 grudnia 1798 r., Adama Mickiewicza (syn Mikołaja i Barbary); w majątku stryja Mickiewicza – Bazylego, a od 1799-1801 r. własność Mikołaja, ojca Adama; Adam Mickiewicz spędził w Zaosiu 1,5 roku swego najwcześniejszego dzieciństwa oraz wakacje w l. 1801-10, a także przyjeżdżał tu później (okres kowieński); dwór zniszczony 1915 r.; zrekonstruowany wraz z dawnymi budynki majątku w 1998 r. (według rysunków Edwarda Pawłowicza z 1842 r): dworek, dwukondygnacyjny spichlerz (świron), stodołę, oborę i piwnica – zwiedzanie muzeum. – Baranowicze – Przejazd do: KOSÓW POLESKI  [folwark Mereczowszczyzna – miejsce urodzenia Tadeusza Kościuszki w 1746 r.]; zwiedzanie; kościół Świętej Trójcy /tablica upamiętniająca chrzest 12 lutego 1746 r. Andrzeja Tadeusza Bonawentury/, dworek Kościuszków /stary zniszczony w 1942 r.; zrekonstruowany w ostatnich latach; wewnątrz ekspozycja muzealna/. – Przejazd do: PIŃSK: zakwaterowanie w hotelu, obiadokolacja, nocleg.

DZIEŃ 6/23.07./: Śniadanie. PIŃSK: [nad rzeką Piną i Prypecią; hist. stolicę Polesia; miasto ur. i dzieciństwa Ryszarda Kapuścińskiego; pierwsza wzmianka z 1097 r.; od XII w. dynastia książąt pińskich Jurewiczów, a potem Narymuntowiczów; w XVI w. własność królowej Bony; w 1581 r. prawa magdeburskie – Stefan Batory; po II rozbiorze w rękach carskich; w granicach II R. P. do 1939 r.]: zwiedzanie; plac Lenina – miejsce dawnego grodu i zamku, kolegium Jezuitów z l. 1651-75, kościół Wniebowzięcia NMP (dawny klasztor Franciszkanów) z XVIII w., Gimnazjum Męskie Państwowe z poł. XIX w.; pałac Butrymowicza z XVIII w., budynek starostwa z 1921 r., gmachy daw. Banku Kredytowego, Banku Azowo-Dońskiego i Banku Ziemiańskiego z l. 20. XX w., dawny kościół Bernardynów z k. XVIII w. (dziś prawosławna cerkiew św. Barbary), synagoga z pocz. XX w., dawny kościół św. Karola Boromeusza z XVIII w., zespół cmentarzy: katolicki, prawosławny, żydowski, wojskowy, dom Ryszarda Kapuścińskiego (dziś ul. Suworowa 43). – Dalszy przejazd do: MOŁODÓW: kaplica grobowa Skirmunttów z pocz. XX w., cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego z końca XVII w. – MOTOL: zach. drewniana zabudowa, znane centrum hafciarstwa i rzemiosła ludowego (wyrób haftowanych ręczników, kożuchów i malowanych skrzyń), XVIII-wieczna cerkiew Przemienienia Pańskiego. – HRYZA: Muzeum Poleszuków (dawna poleska grupa etniczna posług. się dialektem mieszanych języków: biał., ukr. i pol.), „Dom Zielarki”, warsztat hafciarstwa artystycznego. – PIESKI: zach. klasycystyczny zespół dworski z XVIII w. (w dawnym majątku Pusłowskich), niebieska drewniana cerkiew Świętej Trójcy z 1827 r. – BEREZA KARTUSKA: zwiedzanie; ruin obronnego klasztoru Kartuzów [zgrom. zakonne zostało założone w 1648 r. z fund. Kazimierza Leona Sapiehy; skasowany przez władze carskie po powstaniu listopadowym, do powstania styczniowego przetrwał tylko kościół, pełnił funkcję kościoła parafialnego], dawne carskie koszary – od 1934 r. obóz – „miejsce odosobnienia” [powstał po zamordowaniu ministra spraw wewnętrznych Bronisława Pierackiego przez nacjonalistów ukraińskich; byli przetrzymywani tam również przeciwnicy polityczni sanacji:  komuniści, Żydzi, nacjonaliści ukraińscy, endecy, działacze PPS; działał do września 1939 r.]. – Przejazd do:  – KOBRYŃ: zakwaterowanie w hotelu, obiadokolacja, nocleg.

DZIEŃ 7/24.07./: Śniadanie. KOBRYŃ: [poł. nad Muchawcem; pierwsza wzmianka z 1287 r.; do końca XIII w. nal. do ks. włodz.-woł.; następnie do W. K. Litewskiego; od XVI w. starostwo; w 1589 r. prawa magdeburskie; najazd kozacki w poł. XVII w. oraz szwedzki; w 1766 r. traci prawa miejskie; po rozbiorach w zab. ros. (należał do marszałka Aleksandra Suworowa – stłumił powstanie kościuszkowskie); w latach międzyw. stolica powiatu w woj. poleskim; po wojnie wcielony do Białor. S. R. R.]: zwiedzanie; mogiła żołnierzy polskich z 1939 r., cmentarz katolicki – grób Mickiewiczów, dawny dworek R. Traugutta,  drewniana cerkiew św. Mikołaja z XVIII w. – Przejazd przez: ZDZITÓW: cerkiew św. Nikity z 1502 r. [najstar. na Biał., późn. przebud., w ikonostasie XVI-wieczna ikona Matki Bożej]. – ZBIROGI: tzw. cerkiew Piatnicka z 1610 r. [fund. Agaty Sapieżanki; ikonostas z l. 30. XIX w.]. – SKOKI: dwór Niemcewiczów z II poł XVIII w. – BRZEŚĆ: [dawna nazwa Bereść; datowany przed 1019 r.; był areną walk między książętami ruskimi a Piastami; od XIV w. w W. Ks. Lit.; w 1390 r. lokowany na prawie magdebur.; miejsce podpisania unii brzeskiej w 1596 r. (w cerkwi św. Mikołaja odbył się synod – podpisano unię między kościołem katolickim i prawosławnym); od 1833 r. budowa potężnej, ufortyfikowanej twierdzy; miejsce zawarcia traktatu pokojowego 03.03. 1918 r. (rząd bolszewicki w imieniu Rosji z państwami centr. – oznaczał zerwanie sojuszu z ententą); w latach międzywoj.  – stolica woj. poleskiego; w grudniu 1991 r. w pobliskich Wiskulach Borys Jelcyn, Stanisław Szuszkiewicz i Leonid Krawczuk podpisali układ o rozwiązaniu Związku Sowieckiego]: zwiedzanie; dworzec kolejowy z frag. z lat 70. i 80 XIX w., domy z pocz. XIX w. – tzw. „osobniaki”, Wielka Synagoga z 1862 r., Twierdz Brzeska: cytadela, ruiny Białego Pałacu, budynki koszarowe, Brama Chełmska, umocnienia wołyńskie, Brama Terespolska, Brama Północna, dawny klasztor Brygidek – więzienie carskie, polskie, NKWD. – Przejazd przez: KUKURYKI lub TERESPOL: gr. biał.-pol. – Biała Podlaska – Międzyrzec Podlaski – Siedlce – Mińsk Mazowiecki WARSZAWA – Radom – Rzeszów/Mielec – Jarosław – PRZEMYŚL: zakończenie wycieczki.

SYBERYJSKA WYPRAWA NAD BAJKAŁ

[MOSKWA – IRKUCK – DOLINA TUNKIJSKA – ARSZAN – ŻEMCZUG – TUNKA – KYREN – NIŁOWA PUSTELNIA –CHAJTO-GOŁ – SLUDIANKA – PORT BAJKAŁ - LISTWIANKA - TALCY – USOLE SYBERYJSKIE – [WIERSZYNA] - OLCHON/CHUŻIR/ – ZATOKA BARGUZIŃSKA - UST BARGUZIN – PRZESMYK CZIWYRKUJSKI - PÓŁWYSEP ŚW. NOS – [GLINKA] – MONACHOWO - KATUŃ – MAKSYMICHA - UŁAN-UDE – IWOŁGIŃSK – TARBAGATAJ– NARYN-ACAGAT].